Thực tiễn 65 năm qua cho thấy sức mạnh chiến đấu của QĐND là sức mạnh tổng hợp dựa trên cơ sở tổ chức khoa học, cơ cấu tổ chức lực lượng hợp lí, phù hợp với tình hình trong mỗi giai đoạn lịch sử. Trong đó, chú trọng xây dựng QĐND vững mạnh về chính trị là một nội dung cơ bản, xuyên suốt quá trình xây dựng quân đội; là nhân tố quyết định quá trình trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng của QĐND. Điều này, càng đặc biệt có ý nghĩa đối với nhiệm vụ xây dựng quân đội hiện nay.

Đại tướng  LÊ VĂN DŨNG - Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.

Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị đòi hỏi Quân đội phải xác định rõ mục tiêu, lí tưởng chiến đấu; đấu tranh ngăn chặn, đánh bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên mặt trận lí luận, chính trị, tư tưởng, văn hóa..., bảo vệ Chủ nghĩa Mác - Lê-nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước sau hơn 20 năm thực hiện đường lối đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng đã tác động tích cực, có độ tin cậy và sức thuyết phục cao đến toàn bộ hoạt động và hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong quân đội. Điều này được biểu hiện rõ nhất ở sự nhất trí cao của mọi cán bộ, chiến sĩ với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước; lòng tin và bản lĩnh chính trị của bộ đội ngày càng được củng cố vững chắc.

Nhìn lại 65 năm trước, trong chỉ thị thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, tiền thân của QĐND Việt Nam ngày nay, Bác Hồ đã chỉ rõ tính chất hoạt động của Đội là: "Chính trị trọng hơn quân sự". Người đề ra quan điểm hết sức quan trọng trong việc xây dựng LLVT là: "Người trước, súng sau", đồng thời, cũng chỉ rõ: "Quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại". Bởi vậy, trong lịch sử phát triển, trưởng thành của QĐND, cũng như trong giai đoạn hiện nay, xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị theo Tư tưởng Hồ Chí Minh, trước hết phải giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ hiểu biết về đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; nâng cao ý thức giác ngộ dân tộc, giác ngộ giai cấp, tinh thần yêu nước và truyền thống bất khuất của dân tộc trong đấu tranh chống mọi kẻ thù xâm lược, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia, dân tộc. Đặc biệt, trong giai đoạn cách mạng hiện nay, xây dựng QĐND vững mạnh về chính trị cần tập trung giáo dục, khơi dậy và phát huy những giá trị truyền thống của dân tộc trong điều kiện lịch sử mới. Đó là lòng yêu nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với sự nghiệp đổi mới xây dựng đất nước, tinh thần cộng đồng, đoàn kết dân tộc, ý thức tự lực, tự cường, tự tôn dân tộc, sẵn sàng xả thân vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Những giá trị tinh thần đó được truyền từ đời này sang đời khác chính là nguồn sức mạnh của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Ngày nay, những giá trị tinh thần đó vẫn và sẽ mãi mãi là nguồn sức mạnh to lớn đối với sự nghiệp đổi mới đất nước, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Quân đội nhân dân Việt Nam là lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang sắc bén của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam; vì thế càng phải quan tâm xây dựng quân đội vững mạnh về mọi mặt, đủ sức làm nòng cốt cho toàn dân thực hiện thắng lợi những yêu cầu, nhiệm vụ của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong thời kì mới, mà trước hết phải vững mạnh về chính trị-tư tưởng. Điều đó đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ phải tích cực học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ hiểu biết về Chủ nghĩa Mác – Lê-nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước; nâng cao trình độ hiểu biết và phát huy bản chất cách mạng, bản sắc dân tộc, chủ nghĩa anh hùng cách mạng và truyền thống cách mạng vẻ vang của Đảng, của QĐND, của dân tộc. Đặc biệt, phải tiếp tục đẩy mạnh xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch vững mạnh, tổ chức thực hiện có hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trên mọi lĩnh vực, mọi mặt công tác. Tăng cường công tác nghiên cứu lí luận, tổng kết thực tiễn; nghiên cứu, phát triển khoa học nghệ thuật quân sự, khoa học xã hội và nhân văn quân sự; đổi mới và không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo, huấn luyện bộ đội, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giai đoạn cách mạng mới. Đồng thời cần đấu tranh kiên quyết, không khoan nhượng với những biểu hiện dao động, giảm sút niềm tin, mơ hồ, mất cảnh giác; những biểu hiện giáo điều, cơ hội, tư tưởng thực dụng, chủ nghĩa cá nhân, vi phạm pháp luật Nhà nước, kỉ luật quân đội, suy thoái về phẩm chất, đạo đức, lối sống, vi phạm truyền thống, bản chất “Bộ đội Cụ Hồ”.

Quân đội ta luôn là đội quân cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Ảnh: Vũ Quang Thái.

Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị cũng chính là nhằm mục tiêu làm cho quân đội ta luôn là đội quân cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân; tin tưởng và trung thành vô hạn với sự nghiệp đổi mới, với độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội… Bản lĩnh chính trị vững vàng của Quân đội phải được thể hiện ở việc nắm vững mục tiêu chiến đấu; kiên quyết đấu tranh bảo vệ đường lối, quan điểm của Đảng, không dao động, ngả nghiêng trước những diễn biến phức tạp của tình hình và sự tiến công hiểm độc, xảo quyệt của các thế lực thù địch; nhạy bén, sắc sảo và kiên quyết đấu tranh làm phá sản chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, đập tan âm mưu của chúng hòng “phi chính trị hóa” quân đội, chia rẽ Đảng với nhân dân, quân đội với nhân dân. Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị là làm cho quân đội ta mãi mãi là của dân, do dân và vì dân; luôn xứng đáng với danh hiệu cao quý: Bộ đội Cụ Hồ mà nhân dân trao tặng.

Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị thể hiện ở sự vững vàng về chính trị, sự gắn bó của QĐND với Đảng, với Nhà nước và nhân dân. Sự vững mạnh về chính trị là lòng trung thành với Tổ quốc, với chế độ xã hội chủ nghĩa; tinh thần chiến đấu, hi sinh vì hòa bình độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc của nhân dân, của dân tộc; là sức mạnh tiến công về chính trị của quân đội ta đối với mọi âm mưu chống phá của các thế lực thù địch. Chính vì vậy, việc rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực tư duy sáng tạo, nhạy bén, chủ động xử lí những tình huống phức tạp diễn ra trong hoạt động thực tiễn theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước là một yêu cầu cơ bản và là kết quả phải đạt được của nhiệm vụ xây dựng QĐND vững mạnh về chính trị. Sự vững vàng về chính trị của QĐND cũng chính là cơ sở tạo nên sự đoàn kết “quân với dân một ý chí”; sự gắn bó giữa Đảng, Nhà nước với QĐND. Và đó cũng chính là nguyên tắc xây dựng và hoạt động của Quân đội ta.

Tuy nhiên, cũng cần phải hiểu rằng, sức mạnh về chính trị, tinh thần của QĐND được thể hiện bằng thực tế đủ khả năng đập tan các cuộc bạo loạn, lật đổ và làm nòng cốt cho toàn dân đánh thắng bất kì cuộc chiến tranh xâm lược trên quy mô nào và từ đâu đến. Do đó, khi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng QĐND vững mạnh về chính trị, tuyệt nhiên không được xem nhẹ việc xây  dựng tiềm lực, sức mạnh quân sự; phải gắn việc xây dựng QĐND vững mạnh về mọi mặt với việc thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kì mới. Việc đổi mới và hoàn thiện tổ chức lực lượng, phải bảo đảm tinh, gọn, mạnh, cân đối, nhưng đồng thời sẵn sàng mở rộng ứng phó kịp thời và có hiệu quả với mọi tình huống phức tạp có thể xảy ra. Quá trình kiện toàn tổ chức biên chế phải bảo đảm duy trì sức chiến đấu thường xuyên; kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng, tổ chức, chính sách trong xử lí cụ thể; đồng thời phải kết hợp yêu cầu bảo đảm nhiệm vụ trước mắt và nhiệm vụ cơ bản, lâu dài.

Trên tinh thần đó, cần đẩy mạnh việc xây dựng QĐND theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật Nhà nước; điều lệnh, điều lệ, chế độ, chức trách, nhiệm vụ của quân đội một cách nghiêm minh. Mỗi cán bộ, chiến sĩ với tư cách là một công dân, mọi ứng xử, mọi hành vi phải tuân thủ theo pháp luật Nhà nước. Đó cũng là một yêu cầu cơ bản về nhân cách, phẩm chất, đạo đức của mỗi cán bộ, chiến sĩ trong QĐND Việt Nam và LLVT nhân dân. Xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị cũng chính là làm cho quân đội ngày càng phát huy được bản chất, truyền thống cách mạng của Đảng, của dân tộc. Chính trị, tinh thần; truyền thống cách mạng trở thành tài sản quý giá gắn liền với lịch sử xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của QĐND, của Tổng cục Chính trị. Giá trị ấy, tài sản ấy được vun đắp bởi máu, xương và công sức của bao thế hệ cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam anh hùng và là hành trang của mỗi cán bộ, chiến sĩ tự tin bước vào thời kì mới-thời kì thực hiện đường lối đổi mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Từ những vấn đề nêu trên cho thấy: Xây dựng QĐND vững mạnh về chính trị, vấn đề hàng đầu là phải thường xuyên giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với QĐND. Đây là vấn đề then chốt nhất, quyết định nhất đến bản chất chính trị của quân đội, là cơ sở để quân đội xác định rõ mục tiêu, phương hướng trong thực hiện nhiệm vụ và xây dựng quân đội, trong đó hoạt động CTĐ, CTCT, dưới sự chỉ đạo của Tổng cục Chính trị giữ vai trò quyết định. Thực tiễn xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của QĐND suốt 65 năm qua đã minh chứng tính đúng đắn của nguyên tắc Đảng lãnh đạo quân đội, đồng thời khẳng định: CTĐ, CTCT-bộ phận rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, trở thành nhân tố quyết định xây dựng LLVT nhân dân, mà nòng cốt là QĐND về chính trị, bảo đảm cho quân đội giữ vững bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc XHCN, với nhân dân, làm tròn trách nhiệm với dân tộc và nghĩa vụ quốc tế. Đồng thời phải chăm lo giáo dục, nâng cao trình độ hiểu biết, giác ngộ chính trị, tư tưởng theo đúng nền tảng tư tưởng, quan điểm, đường lối của Đảng. Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng, giúp quân đội có định hướng chính trị đúng đắn, có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu, lí tưởng chiến đấu. Nắm vững chiến lược con người, trong đó tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên thực sự  có phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, luôn trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của nhân dân, của dân tộc; có trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Thực tiễn lịch sử 65 năm qua đã chứng minh và khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của Tổng cục Chính trị, cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên các cấp và hoạt động CTĐ, CTCT đối với nhiệm vụ xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị. Chất lượng, hiệu quả hoạt động CTĐ, CTCT và đội ngũ cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên các cấp là nhân tố quan trọng hàng đầu bảo đảm hiệu lực, cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với QĐND và chất lượng chính trị, sức mạnh chiến đấu, bản chất cách mạng của QĐND, LLVT nhân dân. Với trọng trách là cơ quan tham mưu chiến lược của Đảng trong xây dựng QĐND vững mạnh về chính trị; là cơ quan đảm nhiệm CTĐ, CTCT trong toàn quân, Tổng cục Chính trị là một bộ phận rất quan trọng trong hệ thống cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với QĐND Việt Nam. Quá trình xây dựng, chiến đấu và phát triển của Tổng cục Chính trị gắn liền với quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của LLVT nhân dân, với sự nghiệp xây dựng LLVT nhân dân về chính trị và lịch sử CTĐ, CTCT trong QĐND Việt Nam. Để làm tròn trách nhiệm vẻ vang của mình và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp được xây đắp bằng trí tuệ, máu xương và công sức của lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sĩ Tổng cục Chính trị nói riêng và đội ngũ cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên trong toàn quân nói chung. Vấn đề đặt ra là mỗi cấp ủy, đội ngũ cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên phải tiếp tục quán triệt sâu sắc, nắm chắc nội dung, tư tưởng Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 513 của Đảng ủy Quân sự Trung ương triển khai đồng bộ và đạt hiệu quả thiết thực. Xây dựng Tổng cục Chính trị vững mạnh; xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên có đủ đức, đủ tài chính là điều kiện để ngày càng tăng cường và giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với quân đội; làm cho quân đội ngày càng vững mạnh, đặc biệt là vững mạnh về chính trị. Sự lãnh đạo của Đảng đối với QĐND và hoạt động CTĐ, CTCT là nhân tố thuộc nguyên tắc trong xây dựng quân đội cách mạng.

Cùng với sự phát triển chung của QĐND, hoạt động CTĐ, CTCT dưới sự chỉ đạo của Tổng cục Chính trị đã góp phần giữ vững và không ngừng củng cố, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội và sự nghiệp quốc phòng; giữ vững định hướng chính trị, tư tưởng của quân đội, kiên định mục tiêu, lí tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Hoạt động CTĐ, CTCT cũng đã góp phần giáo dục, rèn luyện và phát huy phẩm chất, nhân cách tốt đẹp "Bộ đội Cụ Hồ", làm cho quân đội ta thực sự là quân đội kiểu mới mang bản chất của giai cấp công nhân, có tính nhân dân, tính dân tộc sâu sắc; thực sự là lực lượng chính trị, trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân; từ nhân dân mà ra, vì nhân dân phục vụ.

Đại tướng  LÊ VĂN DŨNG - Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam