Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục, đào tạo được cải thiện rõ rệt và từng bước hiện đại hóa. Số lượng học sinh, sinh viên tăng nhanh, nhất là ở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Chất lượng giáo dục và đào tạo có tiến bộ. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục phát triển cả về số lượng và chất lượng, với cơ cấu ngày càng hợp lý”[1].  Đa số nhà giáo tâm huyết với nghề, làm việc tận tuỵ với tinh thần trách nhiệm cao; có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, lối sống trong sạch, lành mạnh, giỏi về chuyên môn.  Song một số hạn chế mà Nghị quyết Trung ương 8 chỉ ra là: “Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề nghiệp”[2]. Gần đây một số ít nhà giáo đã vi phạm nghiêm trọng đạo đức làm ảnh hưởng không nhỏ đến danh dự và uy tín của nghề dạy học, gây dư luận xấu, giảm sút niềm tin của nhân dân đối với đội ngũ nhà giáo. Quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế" là rất cấp bách. Do đó, vấn đề nâng cao chất lượng của đội ngũ nhà giáo có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Để khẳng định “vai trò quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo của đội ngũ nhà giáo và đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục”[3] trong giai đoạn hiện nay, cần thực hiện một số biện pháp cơ bản sau đây:

Một là, khẳng định lập trường, bản lĩnh, định hướng chính trị.

Đối với đội ngũ nhà giáo, phẩm chất chính trị là yêu cầu chủ đạo, đảm bảo cho họ tuyệt đối trung thành với lý tưởng Đảng, với Tổ quốc, nhân dân trong giảng dạy. Nghị quyết Trung ương 8 khẳng định: “Coi trọng công tác phát triển đảng, công tác chính trị, tư tưởng trong các trường học, trước hết là trong đội ngũ giáo viên”[4]. Muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ, trước hết họ phải có nhận thức chính trị đúng đắn, bản lĩnh chính trị vững vàng, nhãn quan chính trị sắc bén, kiên định với mục tiêu lý tưởng của Đảng. Do đó, họ phải được trang bị một cách cơ bản, hệ thống, thiết thực những vấn đề lý luận chính trị về Chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước, những diễn biến mau lẹ của tình hình thế giới, trong nước, yêu cầu nhiệm vụ của nhà trường. Cần phải giáo dục truyền thống hào hùng của dân tộc trong sự nghiệp dựng nước gắn liền với giữ nước, những tinh hoa văn hóa của dân tộc, của nhân loại. Đặc biệt cần giáo dục truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo, uống nước nhớ nguồn, những tấm gương nhà giáo mẫu mực của dân tộc trong lịch sử. Xây dựng lòng tin của đội ngũ giáo viên vào mục tiêu, lý tưởng của Đảng. Phê phán, đấu tranh một cách khoa học với những quan điểm sai trái phản động.

Hai là, tiếp tục thực hiện tốt cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 03-CT/T.Ư của Bộ Chính trị. Lãnh đạo học và làm theo gương Bác một cách thiết thực, hiệu quả gắn với việc làm cụ thể của từng giáo viên, của tập thể đội ngũ nhà giáo. Xây dựng tinh thần học tập suốt đời, môi trường học tập tích cực làm cơ sở cho đội ngũ giáo viên học tập, rèn luyện và phấn đấu vươn lên. Chú trọng làm tốt hơn việc nêu gương những người tốt, việc tốt; lấy nhân tố tích cực để đẩy lùi tiêu cực; đồng thời phê phán, đấu tranh với những biểu hiện sa sút về tư tưởng chính trị, vô trách nhiệm, vụ lợi cá nhân, vi phạm những chuẩn mực đạo đức, lối sống nhà giáo.

Ba là, rèn luyện phẩm chất người thầy thực sự tâm huyết yêu nghề, yêu người

Nghị quyết Trung ương 8 khẳng định: “Đổi mới mạnh mẽ mục tiêu, nội dung, phương pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của nhà giáo theo yêu cầu nâng cao chất lượng, trách nhiệm, đạo đức và năng lực nghề nghiệp”5. Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ là vấn đề then chốt có ý nghĩa quyết định chất lượng giáo dục là phải xây dựng được một đội ngũ đông đảo người làm công tác giáo dục thực sự yêu nghề, yêu người, hết lòng chăm sóc, giáo dục học sinh, không ngừng trau dồi đạo đức, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, xứng đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Theo Hồ Chí Minh, người thầy phải luôn luôn gương mẫu, phải không ngừng bồi dưỡng đạo đức cách mạng. Muốn phụng sự nhân dân, để xã hội tôn kính, trước hết  nhà giáo cần  yêu nghề,  tận tụy, tôn trọng, yêu mến người học và thường xuyên tự bồi dưỡng chuyên môn học hỏi đồng nghiệp. Có động cơ, thái độ, trách nhiệm tốt,  toàn tâm, toàn ý trong thực hiện nhiệm vụ, luôn có tinh thần say mê, sáng tạo, quyết tâm vượt mọi khó khăn để cống hiến sức lực trí tuệ cho từng tiết giảng, bài giảng. Khắc phục mọi khó khăn trong cuộc sống đời thường để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Yêu nghề, yêu người là một trong những phẩm chất hàng đầu của người nhà giáo cách mạng, càng yêu người bao nhiêu thì càng yêu nghề bây nhiêu.

Bốn là, nêu cao tình thần tự học

Trong nền kinh tế thị trường, “đức và tài” của người thầy càng phải gắn bó chặt chẽ với nhau. Nhà giáo dục không chỉ làm một việc là truyền thụ tri thức đã có sẵn mà phải trở thành nhà tổ chức hoạt động nhận thức, định hướng nhận thức, gợi mở và xây dựng bản lĩnh chính trị cho người học. Đòi hỏi, đội ngũ nhà giáo phải thực sự là con người văn hoá cao, tâm, trí rộng “vừa hồng vừa chuyên”. Như vậy, yêu cầu trong thực hiện chức trách nhiệm vụ nặng nề và vinh quang của mình đội ngũ nhà giáo phải không ngừng “làm mới” chính mình về tri thức, kĩ năng sư phạm và kinh nghiệm thực tiễn. Muốn làm được điều đó đội ngũ nhà giáo, phải không ngừng tự học tập để mở rộng hiểu biết của mình về cả kiến thức chuyên ngành, liên ngành, khoa học xã hội nhân văn…  những tri thức mới về khoa học sư phạm hiện đại, kĩ năng giảng dạy theo phương pháp tích cực. Thực tế giảng dạy cho thấy, một thầy, cô giáo không thể giảng dạy tốt môn học của mình đảm nhiệm nếu chỉ nắm vững kiến thức môn đó. Thầy cô giáo  uyên bác, thông tuệ hiểu sâu, biết rộng, có phương pháp sư phạm tốt, nhiệt tình trách nhiệm ý thức xã hội cao, yêu thương người học bao giờ cũng có kết quả giảng dạy cao, uy tín rộng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và sự phát triển của xã hội để xứng đáng là người “kỹ sư tâm hồn” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tóm lại, xã hội nào cũng vậy người thầy luôn được mọi người kính trọng và tin yêu. Chính vì vậy, người thầy phải luôn có ý thức rèn đức- luyện tài, tu dưỡng, trau dồi đạo đức cách mạng, nâng cao năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng của Đảng và lòng tin của nhân dân. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh loại bỏ những hiện tượng tiêu cực, sai trái trong giáo dục. Tự mình phấn đấu trở thành người nhà giáo tốt, phải thực sự là hình ảnh phản chiếu sáng nhất, mẫu mực nhất đến người học. Họ phải thực sự “là những anh hùng vô danh” mà Bác Hồ đã dành tặng.