1- Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Đảng là đội tiền phong của giai cấp vô sản, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng. Bản chất giai cấp công nhân của Đảng được thể hiện trước hết ở hệ tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác-Lê-nin, ở lý tưởng và mục tiêu của Đảng là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, cuối cùng là chủ nghĩa cộng sản. Lý tưởng và mục tiêu đó phải được cụ thể hoá từng bước thành đường lối và chính sách cơ bản của Đảng trong việc lãnh đạo Nhà nước và toàn xã hội.

Giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã đoàn kết một lòng, tiến hành thắng lợi Tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945, phá tan xiềng xích nô lệ của thực dân, phong kiến, lập ra Nhà nước Dân chủ Nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử nước ta - kỷ nguyên độc lập dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã hội. Đảng ta đã lãnh đạo toàn dân, toàn quân giành thắng lợi cuộc kháng chiến trường kỳ kéo dài chín năm bằng chiến thắng Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu”, buộc thực dân Pháp phải chấm dứt chiến tranh lập lại hoà bình, thừa nhận độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. Một nửa nước được giải phóng. Miền Bắc tiến hành nhiệm vụ chiến lược là xây dựng chủ nghĩa xã hội, làm nền gốc vững chắc cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà.

Tiếp đến, Đảng đã lãnh đạo thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước kéo dài suốt 21 năm, làm nên một Đại thắng mùa xuân lịch sử 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thực hiện trọn vẹn độc lập, thống nhất Tổ quốc, mở ra thời kỳ cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Trong 10 năm đầu khi cả nước bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (1976-1986), hậu quả cuộc chiến tranh ác liệt còn nguyên, ta bị bao vây cấm vận ngặt nghèo. Cuối thập niên 80, đầu thập niên 90, các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô khủng hoảng, lần lượt sụp đổ. Các thế lực phản động ra sức chống phá ta… Trong bối cảnh đó, Đảng ta làm hai việc lớn có ý nghĩa lịch sử:

- Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (tháng 12-1986) đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước. Từ đó, Đảng lãnh đạo tiến trình xây dựng đất nước, phát triển kinh tế xã hội và củng cố quốc phòng an ninh trong giai đoạn mới của cách mạng nước ta.

- Đại hội VII của Đảng (tháng 6-1991) thảo luận và thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Cương lĩnh đã tổng kết quá trình cách mạng Việt Nam, rút ra những bài học kinh nghiệm, chỉ ra những phương hướng và giải pháp đổi mới toàn diện đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa.

2- Thành tựu của đổi mới trong hơn 25 năm qua đã làm thay đổi sâu sắc và toàn diện bộ mặt của đất nước, thế và lực của cách mạng không ngừng được tăng lên, vị thế của nước ta trên trường quốc tế ngày càng cao. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn tồn tại những khuyết điểm, yếu kém. Nhiều lần Đảng tự phê bình về tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong bộ máy của Đảng và Nhà nước, chỉ rõ sự tha hoá về đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và sự nguy hại của chủ nghĩa cá nhân. Tình trạng đó không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của Đảng mà quan trọng hơn là suy giảm bản chất cách mạng của Đảng.

Trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, kẻ thù càng ra sức chống phá ta quyết liệt, thâm độc và khá toàn diện, tập trung vào sự lãnh đạo của Đảng ta. Trong bối cảnh đó, điều đáng lo ngại hơn cả là sự giảm sút niềm tin của nhân dân với Đảng, do những yếu kém, khuyết điểm của Đảng. Thực tế, một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên đã bị tha hoá, biến chất, làm giảm uy tín của Đảng trước nhân dân, giảm lòng tin của nhân dân với Đảng.

Trước đây, nhân dân đi theo Đảng, chấp nhận hy sinh to lớn để bảo vệ những người cộng sản, vì thấy những đảng viên của Đảng là những người tiêu biểu cho tinh thần yêu nước, cho đạo đức, dám hy sinh cho đất nước. Mối quan hệ máu thịt giữa Đảng và nhân dân là bảo đảm vững chắc nhất cho sức mạnh của Đảng, không một kẻ thù nào phá nổi. Hiện nay, những biểu hiện tiêu cực xuất hiện trong đội ngũ cán bộ đảng viên ngày càng nhiều đã làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng. Đảng cần có quyết tâm chính trị to lớn cũng như những giải pháp rất căn bản để củng cố, giữ vững niềm tin của nhân dân vào Đảng, giữ vững mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng và nhân dân.

Trong công tác xây dựng Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh hết sức quan tâm đến vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ đảng viên. Người khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc…Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”(1). Trước khi qua đời, trong Di chúc, Người đã căn dặn: “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”(2). Những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh cách đây hơn 40 năm, nhưng vẫn  nguyên giá trị lớn lao và còn nóng hổi tính thời sự. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh: phải nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân. Người coi tham ô, lãng phí, quan liêu là “giặc nội xâm,” thứ “giặc ở trong lòng” và chỉ rõ giặc này còn nguy hiểm hơn giặc ngoại xâm. 

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra phương pháp công tác của người cán bộ, đảng viên là: “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”(3). Sự gương mẫu đi đầu, lời nói đi đôi với việc làm mẫu mực là sự thuyết phục, cảm hoá để lôi cuốn nhân dân vào các phong trào cách mạng. Bởi vậy, đảng viên phải làm gương cho nhân dân cả về lời nói và việc làm, để cho dân tin, dân phục, từ đó làm cho dân tin Đảng, yêu Đảng và làm theo chính sách của Đảng và Chính phủ. “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh”(4). 

Theo lời dạy của Bác, thế hệ cán bộ, đảng viên của hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình.

Ngày nay tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên và tình trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Tình trạng mất đoàn kết nội bộ, vừa xâm phạm quyền lợi của dân, vừa không giữ đúng kỷ cương, phép nước xảy ra ở nhiều nơi, có những nơi nghiêm trọng. Nếu sự hư hỏng của một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên không được đẩy lùi, tình hình tham nhũng ngày càng gia tăng, tình trạng mất đoàn kết, không giữ nghiêm kỷ cương phép nước…, thì khi xảy ra những biến động chính trị, nhân dân có còn tin yêu và bảo vệ Đảng như trước đây không? Người xưa từng nói: “Chở thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân”. Lịch sử nước ta còn ghi: Vua nhà Hồ không kém phần thông minh, tài giỏi, có nhiều tư tưởng cải cách, nhưng không thuận lòng dân nên cuối cùng chịu mất nước. Bài học thực tiễn đó luôn cảnh báo chúng ta về mối quan hệ hữu cơ giữa người cầm quyền và nhân dân, đối với chúng ta ngày nay là mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân.

 Chúng ta có thể khẳng định rằng: muốn công cuộc đổi mới tiếp tục giành thắng lợi thì một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu là mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng phải là một tấm gương thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư.

3- Hiện nay, nước ta tham gia vào tiến trình hội nhập khu vực và toàn cầu. Đó là một xu hướng tất yếu, vừa tạo cho nước ta những cơ hội lớn nhưng cũng đặt chúng ta trước những thách thức không nhỏ. Các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hoà bình” với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt để chống phá Đảng và chế độ ta. Các loại tội phạm gia tăng, có sự cấu kết ngoài xã hội với trong nội bộ Đảng; cùng với những hạn chế, yếu kém trong quản lý kinh tế - xã hội và công tác xây dựng Đảng là những tiềm ẩn, nguy cơ gây mất ổn định về chính trị… Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng Đảng còn nhiều hạn chế, chưa được khắc phục một cách kiên quyết, kịp thời, hiệu quả. Công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn chưa đáp ứng được yêu cầu xây dựng Đảng trong tình hình mới, chưa làm sáng tỏ được nhiều vấn đề lý luận về Đảng cầm quyền trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Nhà nước pháp quyền và hội nhập quốc tế. Đó là những thách thức lớn về phương thức lãnh đạo và năng lực cầm quyền của Đảng. Là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, để làm tròn trách nhiệm của mình, Đảng đang tập trung chỉ đạo quyết liệt, đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng Đảng, chỉnh đốn Đảng theo những yêu cầu mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và vai trò cầm quyền của Đảng. Đây là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa sống còn của Đảng.

Vấn đề đặc biệt quan trọng trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng là xây dựng bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Bản chất giai cấp công nhân là nền tảng của đường lối nhất quán độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Bản chất giai cấp công nhân đòi hỏi Đảng phải luôn là đội tiền phong chiến đấu cho quyền lợi của giai cấp và của cả dân tộc. Học tập tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh là để củng cố và nâng cao tính cách mạng của đảng viên, lòng yêu nước và yêu chủ nghĩa xã hội của toàn dân tộc ta. Phai nhạt hoặc đánh mất bản chất giai cấp công nhân của Đảng thì đồng nghĩa với phai nhạt hoặc đánh mất lý tưởng cách mạng của Đảng.

Trong sự nghiệp đổi mới, Đảng Cộng sản Việt Nam coi việc giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng hàng đầu. Đại hội lần thứ VIII của Đảng (tháng 6 – 1996) nhấn mạnh, trong điều kiện hiện nay, giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng là phải:

“ - Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Trong bất kỳ tình huống khó khăn nào cũng không dao động, xa rời mục tiêu đó...

- Giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, thường xuyên tự phê bình và phê bình, giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng.

- Thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng lập trường, quan điểm, ý thức tổ chức của giai cấp công nhân; xây dựng đội ngũ cán bộ và đảng viên theo quan điểm của giai cấp công nhân.

- Củng cố mối quan hệ gắn bó mật thiết với nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân. Chăm lo đời sống, thực sự phát huy quyền làm chủ của nhân dân...”(5).

Hiện nay, Đảng ta đang lãnh đạo việc xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khoá X đã xác định: “Giai cấp công nhân nước ta là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam, có sứ mệnh lịch sử to lớn: là giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”(6).  

Để giai cấp công nhân làm tròn sứ mệnh lịch sử của mình, cần tăng cường thành phần công nhân trong Đảng, trong đội ngũ cán bộ chủ chốt của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân, như Nghị quyết Đại hội IX, Đại hội X và Đại hội XI đề ra.

Chúng ta tự hào về Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiền phong của giai cấp công nhân luôn giữ vững bản chất cách mạng và khoa học, trung thành vô hạn với giai cấp và dân tộc, kiên định, vững vàng trước mọi thách thức hiểm nghèo, sáng suốt lãnh đạo sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta tiến lên. Vững vàng bản chất giai cấp công nhân và giữ vững sứ mệnh lịch sử của mình, Đảng chắc chắn có đủ vị thế, năng lực lãnh đạo toàn diện đất nước ta, xã hội ta, giành những thắng lợi bền vững, to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.

__________

(1) Hồ Chí Minh:  Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, H.2002, t.5, tr.269, 273

(2), (3) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, H.2002, t.12, tr.498, tr. 438

(4) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, H.2002, t.4, tr.56-57

(5) Văn kiện Đại hội Đảng thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, H.2005, tr.519

(6) Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khoá X. Nxb Chính trị quốc gia, H.2008, tr. 27