Trong 12 ngày đêm anh dũng chiến đấu (từ 18/12 đến 29/12/1972), quân và dân Thủ đô đã đập tan cuộc tập kích chiến lược bằng đường không của đế quốc Mỹ phá hoại miền Bắc, làm nên Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.

Đầu năm 1972, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta bước vào giai đoạn quyết liệt. Trên cả ba mặt trận: Quân sự, chính trị và ngoại giao, ta đều giành thắng lợi to lớn. Chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của đế quốc Mỹ có nguy cơ sụp đổ hoàn toàn. Để cứu vãn tình thế, ngày 6/4/1972, Tổng thống Mỹ Nixon vội vã ra lệnh tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ hai ra miền Bắc với quy mô lớn hơn, tính chất ác liệt, tàn bạo hơn nhiều so với cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ nhất. Mỹ sử dụng máy bay chiến lược B-52 đánh phá các tỉnh, thành phố: Quảng Bình, Nghệ An, Thanh Hóa, Hải Phòng... nhưng đều bị đánh bại.

Để cứu vãn Chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh”, đế quốc Mỹ đã âm mưu tiến hành cuộc tập kích đường không chiến lược bằng B-52 nhằm gây sức ép buộc ta phải chấp nhận ký Hiệp định Paris theo các điều khoản sửa đổi của chúng; đánh phá, hủy diệt tiềm lực kinh tế - quốc phòng của miền Bắc, hạn chế sự chi viện cho cách mạng miền Nam, làm lung lay ý chí quyết tâm chiến đấu chống Mỹ của nhân dân Việt Nam; đe dọa phong trào đấu tranh của nhân dân thế giới.

Ngày 14/12/1972, Tổng thống Mỹ Nixon chính thức phê chuẩn kế hoạch tập kích chiến lược B-52 vào Hà Nội, Hải Phòng với mật danh “Linebacker II”. Lúc 10h30 ngày 17/12/1972, Tổng thống Mỹ Nixon ra lệnh mở cuộc tập kích bằng không quân vào Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, thị xã trên miền Bắc. Riêng Hà Nội, trong 12 ngày đêm, không quân Mỹ đã tập trung trên 1.000 lần chiếc (trong đó có khoảng 500 lần chiếc B-52), trút 40.000 tấn bom xuống nhiều khu dân cư: Khâm Thiên, An Dương, Uy Nỗ, Bệnh viện Bạch Mai, Yên Viên, Gia Lâm, Đông Anh, Văn Điển, Giáp Bát, Đài Phát thanh Mễ Trì... làm cho gần 2.400 người chết và 1.355 người khác bị thương. Với đòn đánh có tính chất hủy diệt xuống Thủ đô Hà Nội - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của nước ta, đế quốc Mỹ hy vọng sẽ nhanh chóng buộc Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phải trở lại bàn đàm phán, chấp nhận các yêu sách của Mỹ.

Thế nhưng, với quyết tâm “Thà hy sinh tất cả chứ không chịu làm nô lệ”, "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh", sau 12 ngày đêm anh dũng chiến đấu (từ ngày 18/12 đến 29/12/1972), quân và dân Thủ đô cùng các địa phương khác của miền Bắc đã đập tan dã tâm của địch. Cuộc tập kích đường không của Mỹ đã bị thiệt hại tới 81 máy bay, trong đó có 34 B-52. Riêng Hà Nội bắn rơi 25 B-52. Đây thực sự là một chiến công mang tầm vóc thời đại, một trận “Điện Biên Phủ trên bầu trời Hà Nội” buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris ngày 27/1/1973, chấp nhận rút quân Mỹ và quân đồng minh của Mỹ ra khỏi miền Nam, chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới ở Việt Nam.

Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" đã chứng minh sức mạnh của chiến tranh nhân dân Việt Nam, bắt nguồn từ đường lối đúng đắn và sự lãnh đạo sáng suốt của Trung ương Đảng. Qua đó khẳng định sự lớn mạnh vượt bậc của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam, của các lực lượng phòng không, không quân, dân quân tự vệ và công an, dân phòng bảo vệ Thủ đô. Chiến thắng mãi mãi là niềm tự hào của nhân dân Thủ đô góp phần bồi đắp và làm rạng rỡ thêm niềm tự hào của “Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến”, “Thủ đô Anh hùng”. Chiến thắng mãi mãi là bản hùng ca bất diệt, là biểu tượng sáng ngời của ý chí kiên cường, bất khuất, thông minh, sáng tạo; là niềm tự hào của dân tộc ta, nhân dân ta, quân đội ta.

Tự hào về Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”, 51 năm qua Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang Thủ đô cũng như toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta quyết tâm giữ gìn và phát huy cao độ truyền thống vẻ vang đó trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Với phương châm: "Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Sáng tạo - Phát triển", Đảng bộ, chính quyền Thủ đô Hà Nội luôn xác định quyết tâm chính trị cao trong xây dựng, phát triển Thủ đô giai đoạn 2020 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045; với mục tiêu tổng quát: Đến năm 2030, Thủ đô Hà Nội là thành phố "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"; trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, phấn đấu phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực.

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đã đặt ra Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô tiếp tục phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, học tập và noi theo tấm gương kiên trung, bất khuất của các bậc tiền nhân, gương anh dũng, ý chí quyết tâm, lòng quả cảm của các thế hệ anh hùng liệt sĩ, đồng chí, đồng bào, quyết tâm đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, phát triển nhanh và bền vững, xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại" góp phần làm cho cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín của Việt Nam không ngừng được nâng cao, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa - dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, xứng đáng với công lao to lớn, khát vọng cháy bỏng và sự hy sinh cao cả của các thế hệ đi trước, viết tiếp trang sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam anh hùng./.